Efekan Coskunseven Katarakt, Akıllı Lens ve Yakın Görme (Presbiyopi) Cerrahisi Tecrübeleri

Doç. Dr. Efekan Coşkunseven, 80.000'in üzerinde katarakt ve akıllı lens (göz içi mercek) ameliyatı gerçekleştirmiştir.

• 2011 yılında, Dominik Cumhuriyeti’nde davetli cerrah olarak ilk Femtosaniye Lazer ile Katarakt Ameliyatı yapan Türk hekim olmuştur.
• 2012 yılından itibaren, Türkiye’de Femto Lazer Katarakt Cerrahisini başlatmış ve 40.000'in üzerinde Femto Katarakt Ameliyatı gerçekleştirmiştir.
• Multifokal (Trifokal), EDOF ve Torik Lens uygulamalarında yüksek deneyime sahiptir.
• Özellikle katarakt sonrası uzak ve yakın görme sağlayan akıllı lensler konusunda uluslararası eğitimler vermektedir.
• Presbiyopi (yakın görme problemi) cerrahisinde Femtosaniye Lazer destekli akıllı lens ve multifokal lens ameliyatlarını Türkiye’de ilk uygulayan cerrahlardandır.

1.Katarakt Nedir?

Katarakt, göz merceğinin saydamlığını yitirmesiyle ortaya çıkan bir göz hastalığıdır. Göz merceği çoğunlukla proteinlerden (kristalinler) oluşur ve saydam, esnek bir yapıdadır. Yaşlandıkça, bu proteinler parçalanır ve merceğinizde görüşünüzü etkileyen bulanık alanlar oluşur. Sağlıklı bir gözde, göz merceği ışığı kırarak retinaya odaklanmasını sağlamaktadır. Bu nedenle, katarakt geliştiğinde merceğin bulanıklaşması görmenin bozulmasına yol açar. Katarakt, dünya genelinde körlüğe sebep olan en yaygın nedenlerden biridir, ancak cerrahi müdahale ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir.

Kataraktın Belirtileri:

• Bulanık görme veya görüşün puslu olması

• Işığa karşı artan hassasiyet

• Gözlük numarasının sık sık değişmesi

• Renklerin daha soluk veya sarımsı görünmesi

• Gece görüşünde zayıflama ve ışıkların etrafında haleler görülmesi

• Tek gözde çift görme

Bu belirtiler zamanla kötüleşebilir ve günlük aktiviteleri zorlaştırabilir. İlerlemiş katarakt, kitap okumak, araba kullanmak ya da insanların yüzünü tanımak gibi basit görevleri bile güçleştirebilir.

Kimler Risk Altında?

40 yaş üstü bireyler, diyabet hastaları, aile öyküsü olanlar ve güneş ışınlarına uzun süre maruz kalanlar katarakt açısından risk altındadır.

2.Kataraktın Nedenleri

Katarakt, birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. En yaygın sebep yaşlanmadır, ancak farklı faktörler de katarakt riskini artırabilir.

1. Yaşlanma: Yaşla birlikte, göz merceği içindeki proteinlerin bozulmaya başlaması lensin bulanıklaşmasına neden olur. 60 yaş üzerindeki bireylerin büyük bir çoğunluğunda değişken seviyelerde olmak üzere katarakt görülme ihtimali artmaktadır.

2. Diyabet: Yüksek kan şekeri seviyeleri, göz merceğinin metabolizmasını etkileyerek katarakt gelişimini hızlandırabilir.

3. Göz Yaralanmaları: Gözdeki travmalar veya kazalar, lensin zarar görmesine ve kataraktın erken yaşlarda ortaya çıkmasına neden olabilir.

4. Steroid İlaçlar: Uzun süreli steroid kullanımı katarakt oluşumuna yol açabilir. Sistemik veya gözle ilgili kortikosteroid içeren tedavilerin uzun süre kullanımında risk artmaktadır.

5. Ailede Katarakt Geçmişi: Ailede katarakt geçmişi olan bireylerde katarakt görülme  olasılığı daha yüksektir. Ebeveynlerden geçen ve başka sağlık sorunlarına yol açan bazı rahatsızlıklar da katarakt riskini artırabilir.

6. Diğer Risk Faktörleri:

• Gözde uzun süreli enflamasyonlar (uveit gibi)

• Sigara kullanımı

• Uzun süre güneş ışığına (UV ışınlarına) maruz kalma

• Aşırı alkol tüketimi

Bu nedenler katarakt riskini artırabilir. Ancak, uygun tedavi yöntemleri ile kataraktın yarattığı görme kaybı büyük ölçüde geri kazanılabilir.

Öneri

Katarakt belirtileri gösteren veya risk faktörlerine sahip bireyler, düzenli göz muayenesi yaptırmalıdır.

3.Katarakt Tedavi Yöntemleri

Katarakt tedavisinde, mercek saydamlığını kaybettikten sonra ilaç veya gözlüklerle hastalığı tedavi etmek mümkün değildir. Kataraktın tedavisi yalnızca cerrahi müdahale ile gerçekleştirilebilir. Günümüzde en yaygın kullanılan yöntem fakoemülsifikasyon ameliyatıdır.

Katarakt Ameliyatı Süreci:

1. Ameliyat Hazırlığı: Ameliyat öncesinde göz, lokal anestezi ile uyuşturulur ve gerekli dumularda hastanın rahatlaması için sakinleştirici verilebilir.

2. Fakoemülsifikasyon Tekniği: Göz içindeki lensin ultrason dalgaları yardımıyla parçalanarak gözden çıkarılmasını sağlayan yöntemdir.

3. Göz İçi Mercek (GİM) Yerleştirilmesi: Çıkarılan doğal lensin yerine yapay bir göz içi mercek yerleştirilir. Bu mercek, gözde kalıcıdır ve ömür boyu gözde kalarak işlevini yerine getirir.

4. Ameliyat Sonrası: Ameliyat genellikle kısa sürer ve hastalar aynı gün evlerine dönebilirler. Göz birkaç hafta içinde tamamen iyileşir.

Katarakt ameliyatı oldukça güvenli bir prosedür olup, görme yetisinde büyük iyileşmeler sağlar. Tedavi edilmediği takdirde katarakt, zamanla tamamen görme kaybına neden olabilir.

Kimler İçin Uygundur?

Katarakt nedeniyle görme kaybı yaşayan ve günlük aktivitelerini sürdüremeyen bireyler için uygundur.

4.Göz İçi Mercek Nedir?

Göz içi mercek (GİM), katarakt ameliyatında kullanılan ve doğal lensin yerini alan yapay bir lenstir. Bu mercek, hastanın görüşünü düzeltmek ve yaşam kalitesini artırmak amacıyla göz içine yerleştirilir. Katarakt ameliyatı geçiren hemen hemen herkese GIM'ler takılacaktır. Bu lensler ışığı gözünüzün arkasına odaklayarak görüşünüzü iyileştirir. Lensi göremez veya hissedemezsiniz. Bakım gerektirmez ve gözünüzün kalıcı bir parçası haline gelir. GİM'ler, bireyin günlük yaşamında gözlük ihtiyacını minimuma indirir ve yüksek kaliteli bir görüş sağlar.

Çeşitli GIM'ler mevcuttur. Ameliyattan önce, siz ve göz doktorunuz hangi mercek tipinin size ve yaşam tarzınıza en uygun olacağını görüşerek karar vereceksiniz. 

Kimler İçin Uygundur?

Katarakt ameliyatı geçiren ve uzun vadede gözlük bağımlılığını azaltmak isteyen bireyler için göz içi mercekler idealdir.

5.Göz İçi Mercek Tipleri

Göz içi mercekler, hastanın ihtiyaçlarına, yaşam tarzına ve gözünün durumuna göre farklı özelliklerde olabilir. Yaygın olarak kullanılan mercek türleri şunlardır:

1. Monofokal Göz İçi Mercekler: Monofokal mercekler, genellikle uzak görüş için ayarlanır. Hastalar, uzak mesafede net bir görüş elde ederken, yakın işlerde gözlük kullanmaya devam edebilirler.

2. Multifokal Göz İçi Mercekler: Multifokal mercekler, birden fazla odak noktasına sahiptir. Hem yakın hem de uzak mesafelerde net bir görüş sunarak hastaların gözlük ihtiyacını büyük oranda azaltır.

3. Trifokal Göz İçi Mercekler: Multifokal özellikte olan merceklerin en yeni teknoloji olan formu trifokal merceklerdir. Uzak, orta ve yakın mesafelerde yüksek kaliteli bir görüş sağlar.

4. EDOF Göz İçi Mercekler: EDOF mercekler, monofokal merceklere kıyasla daha geniş bir gözlük gerektirmeyen görüş alanı sağlar. EDOF mercekler genellikle uzak ve orta net görüş sağlarken, ince yazılar için düşük numaralarda bir gözlüğe ihtiyaç duyulabilir.

5. Torik Göz İçi Mercekler: Astigmatizma düzeltmesi, torik olarak da adlandırılır. Önemli bir astigmatizmanız varsa, torik mercekler görüşünüzü düzeltmeye yardımcı olur. Torik merceklerin hem monofokal hem de trifokal ve EDOF seçenekleri mevcuttur.

Doktorunuz, hangi merceğin sizin için en uygun olduğuna karar vermek için yaşam tarzınızı ve görme ihtiyaçlarınızı değerlendirecektir.

Öneri

Görme ihtiyaçlarına göre seçilecek uygun mercek türü, doktor tarafından bireyin yaşam tarzına ve görme ihtiyaçlarına göre belirlenir.

6. Femtosaniye Lazer Katarakt Cerrahisi: Göz Sağlığında Yeni Dönem

Tedaviye Genel Bakış
Görme, genellikle sorun yaşamadıkça üzerinde fazla düşünmediğimiz bir yetimizdir. Ancak, göz sağlığıyla ilgili problemler yaşandığında, yaşam kalitesi üzerinde önemli bir etkisi olduğunu fark ederiz. Katarakt, dünya genelinde görme kaybının başlıca nedenlerinden biridir. Neyse ki, modern tıp sayesinde cerrahi müdahale ile etkili bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Bu bağlamda, femtosaniye lazer ile katarakt cerrahisi, geleneksel yöntemlere kıyasla daha hassas, güvenli ve hızlı bir çözüm sunmaktadır.

Bu yazıda, femtosaniye lazer ile katarakt cerrahisinin işleyiş mekanizmasını ve sunduğu avantajları detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

Femtosaniye Lazer Katarakt Cerrahisi Nedir?

Femtosaniye lazer katarakt cerrahisi, gözdeki cerrahi kesilerin, kapsüloreksis denilen lens ön kapsülündeki açıklığın ve kataraktlı lensin parçalanmasının lazer teknolojisiyle gerçekleştirildiği bir yöntemdir. Bu yenilikçi teknik, geleneksel katarakt cerrahisine kıyasla daha hassas bir yaklaşım sunar.

Avantajları:

• Yüksek Hassasiyet: Lazerle yapılan kesiler, komplikasyon riskini azaltır ve cerrahi sonrasında görme kalitesini artırır.
• Hızlı İyileşme Süreci: Daha az invaziv bir yöntem olduğu için iyileşme süresi kısalır.
• Daha Az Komplikasyon Riski: Astigmatizma ve ultrasonik enerjiye bağlı oluşabilecek sorunlar daha nadir görülür.

Femtosaniye Lazer Teknolojisinin İşleyişi

Bu cerrahi prosedür, geleneksel katarakt cerrahisine benzese de bazı aşamalarda lazer teknolojisinin kullanımıyla belirgin avantajlar sunar.

1. Lens Ön Kapsülünün Açılması

Kapsül açıklığı, cerrahinin en kritik aşamalarından biridir. Femtosaniye lazer, standardize edilmiş, düzgün bir açıklık oluşturulmasını sağlar. Bu durum, lens implantasyonu sırasında doğruluğu artırır.

2. Astigmatizma Düzeltmesi

Lazer teknolojisi, torik lenslerin doğru hizalanmasını sağlar. Kişiye özel işaretleme yöntemiyle astigmatizma düzeltme oranı yükselir.

3. Kataraktlı Lensin Parçalanması

Lazer, lensin küçük parçalara ayrılmasını sağlarken ultrason kullanımını minimum seviyeye indirir. Bu da gözdeki travmayı azaltır.

4. Kornea Kesileri

Femtosaniye lazer, korneadaki kesileri son derece hassas bir şekilde gerçekleştirir. Bu yöntem, geleneksel bıçak kullanımına kıyasla daha güvenlidir ve iyileşme sürecini hızlandırır.

Cerrahi Süreç ve Hasta Deneyimi

Ameliyat sırasında hastalar genellikle uyanık kalır ve ağrı hissetmez. İşlem kısa sürer ve hastalar aynı gün taburcu edilebilir.

Hastalar için Avantajlar:

• Daha kısa işlem süresi
• Günlük yaşama hızlı dönüş
• Minimum rahatsızlık

Femtosaniye lazer katarakt cerrahisi, hassasiyet, güvenlik ve konforu bir arada sunan bir yöntemdir. Geleneksel cerrahiye kıyasla daha hızlı iyileşme ve düşük komplikasyon riski ile öne çıkar. Göz sağlığında devrim niteliğinde olan bu yöntem, hem hasta hem de cerrah açısından birçok avantaj sunar.

Katarakt cerrahisi düşünüyorsanız, doktorunuzla bu yöntemin sizin için uygun olup olmadığını mutlaka görüşün.

7.Katarakt Ameliyatı Sonrası Yaşam

Ameliyat sonrası iyileşme genellikle hızlıdır. Hastalar ameliyatın ertesi günü gündelik işlerine geri dönebilirler, ancak birkaç hafta boyunca gözde tam iyileşme sağlanması için dikkatli olunması gerekir.

Ameliyat Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Göz damlaları düzenli olarak kullanılmalıdır.

• Ağır kaldırma veya yoğun fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır.

• Göz ovuşturulmamalı ve doğrudan güneş ışığından korunmalıdır.

Görme, ameliyatın ardından hızla düzelir. Birkaç hafta içinde tamamen net bir görüşe kavuşulur. Ancak, bazı hastalar birkaç ay boyunca hafif bir bulanıklık hissedebilir.

8.Katarakt ameliyatı düşünürken şu soruları aklınızda bulundurun:

• İşinizi güvenli bir şekilde yapabilecek ve araba kullanabilecek kadar görebiliyor musunuz?
• Okuma veya televizyon izleme konusunda sorun yaşıyor musunuz?
• Yemek pişirmek, alışveriş yapmak, bahçeyle uğraşmak, merdiven çıkmak veya ilaç almak zor mu?
• Görme sorunları bağımsızlık seviyenizi etkiliyor mu?
• Parlak ışıklar görmeyi zorlaştırıyor mu?

Bu sorulardan en az bir tanesinin yanıtı “evet” ise göz doktorunuza başvurmanızı öneririz.

ÖNEMLİ NOT: Bu içerik bilgilendirme amaçlı olup, detaylı tanı ve tedavi için mutlaka Göz Doktorunuza başvurmanızı öneririz,